Knoflook

Liefhebbers van knoflook? Het is nu de tijd om knoflookteentjes te planten in de volle grond. Dit kan nog tot half november. Voorjaarsteelt in maart in de volle grond. Oogsttijd: juli-augustus.

Teelttips:.

Koop de knoflook bij een tuincentrum of tuinwinkel, maar niet bij een supermarkt.
1 keer in de 6 jaar op dezelfde plaats.
Gebruik van een knoflookbolletje de grootste en mooiste teentjes en plant ze met het dikke gedeelte naar onder op een verhoogd plantenbed (tegen wateroverlast) met ruim compost.
Zet de teentjes op rijen met een afstand van 20 centimeter. In de rij is de afstand 10 centimeter en stop ze ongeveer 9 centimeter diep bij een herfstteelt en 5 centimeter bij een voorjaarsteelt.
Dek het plantenbed af met een mulchlaag (gemaaid gras, hooi of fijn stro) het gaar erom dat de grond niet uitdroogt. Gebruik Patentkali in het voorjaar voor een goede bolvorming.
Dek het plantenbed af met een mulchlaag (gemaaid gras, hooi of fijn stro) het gaar erom dat de grond niet uitdroogt. Gebruik Patentkali in het voorjaar voor een goede bolvorming. Geef bij langdurige droogte dagelijks water.
Verwijder tijdens de groei de bloemstengel.
Knoflook weert slakken en insecten en combineert goed met aardbeien, bietjes, komkommer, meloen, pepers, sla , tomaat en worteltjes.
Het oogsten gebeurt wanneer het loof een verkleuring begint te vertonen. Wacht dus niet tot het loog helemaal is afgestorven.
Laat de geoogste bol niet in de zon liggen, maar hang de bundels op een droge plaats te drogen, maar zeker niet in de groentelade van de koelkast.
Voor gebruik van knoflook wordt deze gehakt, gesneden of geperst. Er wordt dan de gezondheidsbevorderende stof allicine aangemaakt. De allicine gaat verloren als de knoflook direct erna wordt verhit. Wacht daar tenminste 10 minuten mee.
Smaak en gezondheidseigenschappen blijven intact, op voorwaarde dat de knoflook op enige wijze is gekneusd om de allicine vrij te laten komen.

Algemene informatie

Knoflook verbetert de bloedcirculatie, verlaagt de bloeddruk, werkt positief in op je choresterol en het doodt bacteriën die infecties veroorzaken. Niet alleen in de moestuin worden insecten door de geur afgeschrikt, het verjaagt ook muggen die het op je lichaam hebben gemunt.’
De onaangename geur die we uitademen ontstaat door knoflook die door maagzuren wordt afgebroken, waarbij zwavelverbindingen ontstaan die via de bloedbaan in de longen terechtkomen. Deze geur kan onderdrukt worden door het eten van peterselie, munt, spinazie en appel, het kauwen op koffieboontjes, anijs- en venkelzaadjes en het drinken van citroensap en van melk, vóórdat je knoflook gebruikt (niet erna).
Een middel dat de knoflookadem aanpakt heet After Garlic en is verkrijgbaar bij drogist.

Aalbes

Teelttip: bodembedekking en voeding

Aalbessen groeien oppervlakkig. Als je de grond goed bedekt met een humuslaag, van bijvoorbeeld verterende bladeren, dan halen ze daar hun voedingsstoffen uit en de grond blijft er door. Behalve bladeren kun je stro, gemaaid gras of houtschors- of snippers gebruiken.

Rode bessenstruiken groeien beter als zij jaarlijks worden bemest met een organische meststof. Gedroogde koemestkorrels is aan te bevelen. Bemest in het voorjaar (maart/april), een handvol van deze gedroogde mest per plant is voldoende.

Aanbevolen rassen zijn: Red Lake (zoet), Rovada (zachtzuur) en Jonkheer van Tets (zachtzuur).

Aardappel

Praktijkverhaal: aardappelteelt in emmer

Wat moet je met mooie aardappelverhalen als je geen aardappels mag poten op de Poelbroek-volkstuin? Je kunt je dan prima toeleggen op die ene en lekkere en gezonde aardappel. Een emmer is genoeg. Vul deze met een mix van potgrond en tuinaarde. Als de aarde nog koud aanvoelt kun je de zak met potgrond in een warme ruimte laten acclimatiseren. Vul de emmer voor 1/3 deel met deze mix. Stop een drietal poters er zo diep in als ze zelf lang zijn, geef wat water en wacht af wat er gebeurt.

Steken de aardappelen hun kop “boven het maaiveld” uit, gooi er dan wat zand op en herhaal dat net zo lang tot de emmer tot 10 centimeter onder de rand is gevuld (aanaarden).

Aardappelen groeien namelijk aan de stengel van de plant en niet aan de aan de wortels, dus als je de pootaardappel dwingt om meer stengel te maken kun je ook meer aardappelen verwachten. Omdat aardappelen tijdens de groei geen zonlicht kunnen verdragen blijven ze in een goed gevulde emmer vanzelf ondergronds.

Indien de aardappelplant boven de emmer uit groeit en er wordt nachtvorst verwacht, zet de emmer binnen, want je hebt immers een “mobiele tuin”.

Tegen de tijd dat je vermoedt dat je kunt gaan oogsten, ga je met je handen in de aarde woelen en haal je naar boven wat oogstbaar is, de rest laat je doorgroeien.

Tip: kies als pootaardappel eens niet voor Bintje, Lekkerlanders, Doré’s of Bevelanders, maar voor een biologisch geteeld kleurrijk ras als b.v. Roseval, Truffelaardappel, Rote Emma of Blauwe Congo. Deze aardappelen bevatten veel meer voedingsstoffen dan de eerder genoemde bekende aardappelen uit de Supermarkt dan wat Aviko en Belgapom in de aanbieding hebben en eet ze met schil.

TUINBOON (peulgroente)

Tuinbonen zijn in 2 grote groepen te onderscheiden: bruinkokende- en blankblijvende rassen. De bruinkokende hebben de typische, wrange tuinbonensmaak. De blankblijvende missen die smaak, maar zijn geschikter om in te vriezen.

Bruinkokende rassen zijn o.a: Groene Hangers, Leidse Hangers en Witkiem.

Witkiem zijn o.a.: Driemaal Wit, Express (Eleonora) en Listra (Vectra)

Teelttips:tuinbonen kunnen vanaf midden januari direct ter plaatse buiten gezaaid worden. Hoe vroeger gezaaid, des te minder last van bonenluis die later optreedt. Maar kunnen ook binnen gezaaid worden in kweekbakjes. Het voordeel hiervan is dat je eerder kunt beginnen, dat de plant steviger wordt en sneller productief is.

Als je de bonen in de volle grond legt, kies dan voor een zaaidiepte van circa 5 cm. Vogels zullen ze dan niet kunnen wegpikken. Na opkomst direct netten erover, totdat de plant ±10 cm hoog is.

Bij het uitplanten kun je de wortels inkorten. De plant gaat dan eerder bloeien.

Bemesten: tuinbonen hoeven niet extra bemest te worden. Een normale hoeveelheid compost alvorens te zaaien volstaat.

Controleer de toppen van de planten op (zwarte) bonenluis. Met controle kun je niet vroeg genoeg beginnen. Voor je het weet zien de stengels zwart van de luis, daarom is toppen in een vroeg stadium aan te raden. Met toppen raak je de luis kwijt en zet de plant aan tot snellere groei. Wie meerdere malen verse bonen wil eten, zal het toppen zo lang mogelijk uitstellen.

Oogsten: bij het oogsten trek je niet de hele plant uit de grond, maar knip de plant net boven de grond af en laat de wortels zitten. Deze bevatten wortelknobbeltjes met stikstof waarvan een volgende teelt kan profiteren.

Invriezen:tuinbonen laten zich makkelijk invriezen. Je hoeft ze niet te blancheren. Ga ze ook niet eerst wassen, ze kunnen schoon uit de peul het diepvriesbakje of – zakje in.

De geneeskracht van salie

Salie is een lekker kruid dat een zeer volle smaak heeft en goed past in een kruidenmix. Wie goed proeft kan een soort vlees-achtige smaak ontdekken in salie. Wanneer je het eet zal je zelf geestelijk en lichamelijk soepel blijven doordat het maagdarmkrampen bestrijdt, de weerstand verhoogt, depressiviteit vermindert, ontstekingen tegengaat en de spijsvertering bevordert.

Salie is een prima vaste plant en hoort zeker in de kruidentuin. Vroeger was het hebben van salie in de tuin een teken van voorspoed; nu zou het een teken van wijsheid kunnen zijn aangezien salie een hoog aantal geneeskrachtige toepassingen kent en het bovendien lekker en fris smaakt.

Van salie worden vooral de blaadjes en soms de bloemetjes gebruikt in de fysiotherapie.
Salie is een zweetremmend middel. Tegen overmatig zweten kun je twee koppen saliethee perdag drinken
Salie is een maagversterkend kruid. Het bevordert de spijsvertering.
Salie tegen ontstekingen en infecties. Het werkt ontstekingsremmend en herstellend voor ontstekingen op slijmvliezen in mond, aften, neus, keel en darmen.
Salie bij menstruatieperikelen. De krampopheffende werking van salie kan behalve voor maag en darmen worden gebruikt bij menstruatieproblemen.
Omdat salie lekker ruikt en bacteriën dood is het goed voor een frisse adem.

Eettips salie

Salie kun je toevoegen aan het kookwater van aardappelen of groenten. Salie heeft een sterke smaak, gebruik daarom niet al te veel. Het is een goed kruid om te mengen met andere kruiden. Salie in een tomatensaus of over schijfjes tomaat in een salade neutraliseert de zure smaak van tomaat. Salie kun je versnipperen en door het beslag van koekjes doen om ze een extra smaak dimensie te geven. Je kunt ook een dressing maken door salie in zijn of olie te laten trekken; dat geeft een kruidig smaak effect.

Er zijn verschillende soorten salie

. Salvia officinalis: de meest gebruikte en ook de sterkst geurende salie.

. Salvia officinalis Purpurea: deze heeft een tikkeltje minder smaak en wordt meer gebruikt als gorgelmiddel.

Standplaats

Een zonnig, liefst beschut plaatsje in de tuin. De grond moet kalkrijk en goed gedraineerd zijn.

Salie is ook gemakkelijk te kweken in potten op het terras.

TEGEN LUIZEN

1 liter water

10 gram zachte zeep

15 cc spiritus

Plantuien (geel en rood)

Met de teelt van gele uien kan al in februari worden begonnen mits het niet vriest. Met rode uien wacht je tot de maand april. Voor witte plantuien geldt hetzelfde als voor de gele.

De witte ui is zoet van smaak, de rode is pittig en de gele is mild van smaak.

Winteruien worden in de herfst geteeld, overwinteren als jong plantje om erna verder uit te groeien. Ze zijn reeds te oogsten in mei/juni. Deze zijn beperkt houdbaar.

Als je plantuien hebt uitgeplant kun je ze het best met geperforeerd plastic afdekken. Dit blijft erover liggen tot de uitjes voldoende wortel hebben gevormd, zodat de vogels ze niet uit de grond kunnen trekken. De bedekking zorgt ook voor een lichte temperatuurverhoging.

Rond de ui kun je het best handmatig onkruid verwijderen bij bewolkt weer, waardoor er weinig uienlucht in de atmosfeer terecht komt, wat de uienvlieg aantrekt. Ter bescherming tegen de uienvlieg kun je peterselie, kamille of goudsbloemen planten.

Uien hebben een hekel aan bemeste grond. Stalmest en compost trekken de uienvlieg aan. Plant geen uien op een plaats waar prei heeft gestaan. Maar ook na peulvruch-ten en wortelen is het beter geen uien te planten.

Oogsttijdstip: plantuien kunnen normaal gesproken vanaf eind juni tot eind juli geoogst worden. Het beste tijdstip is als het loof is omgevallen. Bij het oogsten snijd je het loof tot op 10 centimeter boven de bol af. Leg de daarna niet in de zon te drogen. Kies voor een beschaduwde plaats waar de wind over de uien kan waaien.

Handig weetje: door het snijden van uien komt er zwavelzuur vrij, waardoor je ogen gaan tranen. Leg de uien een kwartier in de diepvries voor het snijden. Bij heel lage temperaturen komt er geen zwavelzuur vrij. Ook kun je het mes waarmee je snijdt voortdurend met koud water afspoelen. Onder de afzuigkamp worden de zwavelzuren ook afgevoerd. Begin met snijden aan de top, de meeste oogirriterende stoffen zitten aan de onderkant van de ui.

Meest gebruikte gele plantui is de Centurion F1. De rode Red Baron is pittig en een goede bewaarui. De geel/bruine Radar heeft een matige houdbaarheid en is een geschikte ui voor de winterteelt.